Ben je iemand die graag nadenkt over het leven en het liefst met onderbouwde argumenten komt? Of heb je een fascinatie voor de verschillende denkwijzen uit de geschiedenis? Dan word je vast blij van een cursus filosofie. Tijdens deze cursus leer je de belangrijkste filosofische stromingen kennen en weet je precies hoe de opvattingen van bekende filosofen van elkaar verschillen. In dit artikel lees je meer over wat een cursus filosofie inhoudt en welke thuiscursussen goed zijn.

---

---

Wat is de beste cursus filosofie voor beginners?

---

Wat leer je in een cursus filosofie?

Een cursus filosofie is een combinatie van theorie en praktijk. Je leert veel over de geschiedenis en de verschillende stromingen van filosofie, maar leert tegelijkertijd om dit toe te passen in jouw eigen manier van denken. Hieronder geven we een korte toelichting van de verschillende onderdelen die je kunt verwachten.

Inleiding in de filosofie

Bij een beginnerscursus start je bij de basis. Wat is filosofie nou eigenlijk, waarom is het belangrijk en wat kun je er allemaal mee doen? Nadat dat beeld helder voor je is, duik je de inhoud dieper in.

De geschiedenis van filosofie

Filosofie is bijna even oud als de beschaving. Vanuit de Westerse geschiedenis, behoren Pythagoras, Socrates en Plato tot de oudste filosofen ter wereld. Zij leefden in de zesde eeuw voor Christus. In de Oosterse filosofie waren Boeddha en Confucius de eerste personen die we als grote filosofen gaan zijn beschouwen. Tijdens de cursus leer je waar de oorsprong van filosofie ligt en hoe er later verschillende filosofische stromingen zijn ontstaan.

Verschillende filosofische stromingen

Er zijn verschillende soorten filosofische stromingen. Op chronologische volgorde (van oud naar nieuwer), kun je je onder andere verdiepen in:

• Scepticisme en cynisme
• Epicurisme en Stoïcisme
• Empirisme
• Nihilisme
• Rationalisme
• Idealisme
• Materialisme
• Feminologie
• Existentialisme
• Pragmatisme
• Postmodernisme

Dit is slechts een selectie van alle denkbare filosofische stromingen. Tijdens de cursus is het onmogelijk om alles tot in de diepte te behandelen. Wel is de cursus op zo’n manier opgebouwd dat je de belangrijkste stromingen leert kennen. Daarnaast is het studieprogramma divers. Je leert verschillende stromingen kennen, waarvan sommigen elkaar wel tegenspreken. Maar juist dat is interessant: zo ontdek je waar je je wel en niet in kunt vinden en welke stroming bij je past.

Wil jij je specifiek richten op bepaalde stromingen? Bekijk dan het studieprogramma of vraag een uitgebreide brochure aan. Dan kun je zien of de stromingen die jij interessant vind, inderdaad aan de orde komen in de cursus.

Kennis van de grote, Westerse filosofen

Plato, Aristoteles, Nietzsche en Kant: iedereen heeft wel eens van de grote filosofen gehoord. Maar wat waren hun opvattingen precies en in welk opzicht verschillen ze van elkaar? En op welke manier zijn hun opvattingen, die eeuwen geleden zijn bedacht, nog steeds relevant in de moderne tijd? Tijdens een cursus filosofie kom je daar alles over te weten. Westerse filosofen die in de meeste studieprogramma’s voorkomen, zijn:

• Plato
• Aristoteles
• Socrates
• René Descartes
• Friedrich Nietzsche
• Michel Foucault
• Immanuel Kant
• Thomas Hobbes
• Jean-Jacques Rousseau
• Karl Marx
• Jean-Paul Sartre
• John Locke
• Benedictus Spinoza
• Voltaire
• Blaise Pascal
• Sigmund Freud
• Et cetera

Elke filosoof is bekend in een ander vakgebied. Zo staat Freud bekend om zijn opvattingen over persoonlijkheid en psychologie, terwijl Karl Marx een grote stempel heeft gedrukt op het socialisme en het communisme.

Per cursus zal het verschillen welke filosofen precies ter sprake komen. Als je het prima vindt om brede kennis op te doen, kun je er vanuit gaan dat elke cursus toereikend is. Maar als je speciaal kennis op wil doen van een bepaalde filosoof, dan raden we aan om het studieprogramma te bestuderen en op basis daarvan een cursus te kiezen.

Oosterse filosofie (optioneel)

In de filosofie is een tweedeling tussen de Westerse en Oosterse opvattingen. Bijna alle cursussen richten zich op de Westerse opvattingen, maar de Oosterse opvattingen komt slechts in een deel van de cursussen naar voren. Als je juist geïnteresseerd bent in de Oosterse filosofie, of deze graag zou willen afzetten tegen de Westerse filosofie, dan moet je een cursus bieden die daarop aansluit. Grote stromingen binnen de Oosterse filosofie, zijn:

• Hindoeïstische filosofie
• Boeddhistische filosofie
• Jaïnisme filosofie
• Sikh filosofie
• Carvaka atheïstische filosofie
• Confucianisme
• Hindoeïsme
• Taoïsme

Per stroming zijn natuurlijk bepaalde filosofen waarover je leert. Bovendien hebben de meeste stromingen weer substromingen. Als je alleen al kijkt naar het Boeddhisme, dan kun je dit opsplitsen in Theravada, Mahayana en Vajrayana.

Kritisch leren denken

Ongeacht de stroming of de filosoof leer je kritisch denken. Je leert om een situatie of opvatting vanuit een nieuw perspectief (meestal zelfs verschillende perspectieven) te bekijken. Om vragen te stellen die dieper op het onderwerp ingaan, die verbanden aan het licht brengen, vragen waarmee je misschien wel de advocaat van de duivel speelt.

Onderbouwd argumenteren

Iets roepen kan iedereen wel, maar met een goede onderbouwing bereik je meer. Tijdens een cursus filosofie word je getraind om je uitspraken te onderbouwen met filosofische opvattingen en standpunten. Je leert om argumenten inhoudelijk beter te onderbouwen en om ze beter te formuleren. Daarnaast leer je om hoofd- en bijzaken van elkaar te onderscheiden.

Gestructureerd denken

Ken je het gevoel dat je gedachten alle kanten op gaan en dat je niet weet waar je moet beginnen met een oplossing? Filosofie helpt jou om de gedachten te ordenen en om gestructureerd naar een probleem, situatie of vraagstuk te kijken.

Eigen mening vormen

Tijdens een cursus filosofie hoor je ontzettend veel opvattingen van over de hele wereld. Je zult het lang niet met alles eens zijn. En dat hoeft ook niet! Het is juist mooi dat de cursus je een breed vertrekpunt geeft waarna je zelf kunt bepalen wat bij jou past en wat niet. Het helpt je om zelf een mening te vormen over de wereld en jouw eigen normen en waarden.

---

Waarom kies je voor een cursus filosofie?

Een cursus filosofie volg je in de eerste plaats omdat je het leuk vindt. Het kan best een uitdaging zijn omdat je veel moet lezen en niet alle theorieën even toegankelijk zijn. Als je het interessant vindt, dan kost het je een stuk minder moeite en haal je de cursus met gemak. Hieronder nog wat andere argumenten om deze maand nog te beginnen aan een cursus filosofie.

Goed voor je algemene kennis

Een groot deel van de wereld hoe we deze nu kennen, borduurt voort op de filosofische opvattingen door de jaren heen. Niet voor niets hebben we in Nederland een democratisch stelsel, terwijl in China nog altijd bekend staat om het communisme. Leren over welke opvattingen er zijn en hoe je die in onze moderne maatschappij terugziet, geeft jou een beter beeld over hoe de wereld in elkaar steekt en waarom dat zo is.

Handig op de werkvloer

Filosofische kennis en vaardigheden komen goed van pas op de werkvloer. Vooral als je in het onderwijs of de academische wereld werkt, wordt filosofische kennis echt als meerwaarde gezien. Andere factoren waarin het goed van pas komt, zijn de cultuursector en het bedrijfsleven.

Maar ook als je (bij wijze van spreken) in een winkel werkt, dan zal het je verbazen dat het waarde toevoegt. Je komt immers dagelijks in contact met tientallen mensen die allemaal hun eigen opvattingen hebben. Door de cursus kan jij je beter inleven in anderen en wellicht wat beter meepraten over sommige onderwerpen.

Voor zingeving

Binnen de filosofie zijn er verschillende opvattingen over wat het leven is en wat de zin van het leven is. Van sommige argumenten word je niet zo vrolijk. Ze kunnen je zelfs lichtelijk deprimeren. Maar er zijn ook stromingen die juist de schoonheid van het leven benadrukken, de toegevoegde waarde die je als individu toe kan voegen aan de wereld en het belang van anderen helpen. Als je je richt op dergelijke filosofische stromingen, dan kan een cursus psychologie echt zingeving geven.

Uit persoonlijke interesse

Filosofie is een interesse die je uitstekend kunt combineren met de rest van je leven. Of je nu werkt, naar school gaat of al met pensioen bent: het is nooit te laat of te vroeg om over filosofie te leren. Interesse hebben in de filosofie is al een hele mooie drijfveer om met een cursus te starten. Na de cursus kun je altijd nog kijken of je er verder iets mee zou willen doen.

Om indruk te maken

Mensen die filosofische kennis hebben, worden vaak als intelligente mensen beschouwd. Met een (niet al te bekende) filosofische wijsheid kun je indruk maken op je date of een verjaardagsfeestje. Natuurlijk moet je de cursus niet uitsluitend volgen omdat je ermee wil pochen. Je moet het wel echt leuk vinden, anders houd je het niet vol om er elke week mee bezig te zijn.

---

Wat kun je nadat je een cursus filosofie hebt afgerond?

Nadat je een cursus hebt afgerond, krijg je (in de meeste gevallen) een certificaat of een diploma. Daarmee kun je je onderscheiden op de arbeidsmarkt. Daarnaast kun je de vaardigheden die je hebt geleerd gelijk toepassen! Verder helpt de cursus je om anders tegen het dagelijks leven aan te kijken. Of misschien ben je zo enthousiast geworden dat je besluit om meer met filosofie te gaan doen.

Nieuwe vaardigheden gebruiken

Analyseren, hoofd- en bijzaken onderscheiden, argumenteren, kritisch denken en een eigen mening vormen: allemaal vaardigheden die je bij een cursus filosofie leert. Daarnaast moet je veel lezen en bij de meeste cursussen veel schrijven. Je taalvaardigheid wordt dus indirect ook gestimuleerd tijdens de cursus. Na het afronden van de cursus kun je deze vaardigheden in gaan zetten. Je zult merken dat het in vele situaties van pas komt dat je filosofie hebt gestudeerd!

Je CV uitbreiden

Bij sommige cursussen filosofie krijg je een diploma of certificaat. Deze kun je op jouw cv of op je LinkedIn vermelden. Het is een waardevolle toevoeging, helemaal binnen de sectoren onderwijs, wetenschap, media & cultuur en het bedrijfsleven. Hiermee kun je jezelf in de arbeidsmarkt onderscheiden. Vooral in de media & cultuur-sector, waar over het algemeen iets minder vacatures zijn, kan het helpen om sneller een droombaan te krijgen.

Dagelijks leven anders benaderen

Een cursus filosofie zet je echt aan het denken. En je zult merken dat het denken niet beperkt blijft tot de uren waarin je met de cursus bezig bent. Na de cursus begint het pas echt! Dan zie je wat voor invloed de opgedane kennis heeft op jouw dagelijks leven. Misschien kun jij wel veel makkelijker relativeren, je emoties beter reguleren of vrienden beter helpen. Die dingen zijn natuurlijk mooi meegenomen.

Vervolgstudie of carrièreswitch

Voor sommige mensen is een cursus filosofie slechts het begin. Bij een beginnerscursus doe je basiskennis op en kom je erachter welke filosofische stromingen en grote denkers jou aanspreken. Vervolgens zou je een specialistische cursus kunnen volgen, of boeken kopen waarin je nog meer te weten komt over een bepaald onderwerp. Maar er zijn ook mensen bij wie het vakgebied zo aanslaat, dat ze besluiten om een andere richting in te slaan met werk. Door bijvoorbeeld bedrijfsfilosoof te worden, of een ethiek medewerker te worden. Om dat te bereiken, moet je overigens wel hard werken en ervaring op doen.

---

Hoe kun je zelf filosofie leren?

Filosofie is een onderwerp waar je gemakkelijk thuis over kunt leren. Want overal waar je bent kun je nadenken over de vragen des levens. En om jezelf daar meer onderbouwing in te geven, zijn er talloze mogelijkheden: podcasts, YouTube, boeken, filosofische evenementen, tijdschriften en webinars.

Podcasts

Filosofie is een onderwerp dat zich uitstekend leent voor beschouwende gesprekken en gesproken lessen. Daarom werkt het goed om podcasts te luisteren en daarmee jouw filosofische kennis te verbreden en te verdiepen. Hierbij wat podcasts die jou mogelijk aanspreken:

• De Podcast Filosofie
• Filosofie met mayonaise
• Simone Weil over religie en politiek
• Beschaving: de nabeschouwing
• In gesprek met een menselijk filosoof
• Scruton over de menselijke natuur

YouTube

De filmpjes op YouTube zijn een bron van kennis en inspiratie. Je vindt er filosofische beschouwingen, uitlegvideo’s en nog veel meer. Met een zoekopdracht vind je snel filmpjes die bij jou passen. Hieronder wat suggesties om mee te beginnen:

• Introductie tot de Filosofie (kort filmpje)
• The School of Life: diverse video’s over filosofie
• High Speed Philosophy: belangrijke filosofen in twee minuten uitgelegd
• Videoserie ‘Hoe kun je op de wc uitgroeien tot groot filosoof?’ Deel 1 van 5
• Het Filosofisch Café: Het Taoïsme en Confucianisme uit China
• Antieke filosofie en de goden | Lezing door filosoof Frederik Bakker en classicus Vincent Hunink
• What is Philosophy?: Crash Course Philosophy #1
• Kurzgesagt: een Engelstalig account dat nihilisme op een positieve manier uitlegt

Boeken over filosofie

Over dit onderwerp zijn tienduizenden boeken geschreven. Het is onmogelijk om alle boeken op te noemen. Wel kunnen we je leestips geven over boeken die populair zijn om te lezen.

• Ikigai: de Japanse geheimen voor een lang, gezond en gelukkig leven
• De wereld van Sofie: over de geschiedenis van de Westerse filosofie (verhaalvorm)
• Socrates op sneakers: filosofische gids voor het stellen van goede vragen
• Filosofie voor een weergaloos leven
• De ideale staat (van Plato)
• 25 eeuwen westerse filosofie (Jan Bor)

Filosofische evenementen

Filosofie is typisch een onderwerp waar veel lezingen over worden georganiseerd. Een bekend evenement rondom filosofie, is de Nacht van de Filosofie. Daarbij worden allerlei filosofische lezingen gegeven in verschillende thema’s. Deze avond wordt onder meer in Groningen en Amsterdam georganiseerd.

Filosofie Magazine

Een bekend, Nederlands/Vlaams tijdschrift over filosofie, is filosofie magazine. Dit tijdschrift maakt filosofische thema’s op serieuze wijze toegankelijk voor een breder publiek. Omdat het tijdschrift mooi is vormgegeven, wordt het nog leuker om dit te lezen.

Gratis webinars over filosofie

Er worden regelmatig webinars gegeven over filosofie. Deze kun je ‘live’ volgen of achteraf terugkijken op een moment dat het je goed uitkomt. Een voorbeeld is de reeks ‘Filosofen over vrijheid’. Deze reeks bestaat uit zes afleveringen over hoe bekende filosofen over vrijheid denken. Via Google kun je nog veel meer webinars vinden.

---

Conclusie

Filosofie is een eeuwenoude theoretische discipline die nog steeds wordt gebruikt in het dagelijks leven. Als jij van geschiedenis en grote levensvragen houdt en niet bang bent voor wat theorie, dan is een cursus filosofie echt verrijkend. Het fijne aan een cursus is dat je een afgebakend studieprogramma krijgt en dus niet wordt overspoeld door alle mogelijke stromingen die je zou kunnen bestuderen. Naast een cursus zijn er veel andere manieren om je te verdiepen in filosofie, waaronder podcasts, boeken, YouTube, tijdschriften en meer.

---

---